Yazarların telif hakları yayıncılar ve yapımcılar için önemli bir konu. Özellikle dünya çapında tanınan eserler ve kitaplar söz konusu olduğunda telif hakkının sona ermesi büyük önem arz ediyor. Dünyaca ünlü İngiliz yazar George Orwell da 1 Ocak 2021 itibari ile 70 yıllık telif süresi dolan yazarlardan. George Orwell’ın Hayvan Çiftliği, 1984 gibi kült kitaplarının yanı sıra Bir Fili Vurmak, Burma Günleri, Aspidistra, Paris ve Londra’da Beş Parasız, Boğulmamak İçin, Wigan İskelesi Yolu, Papazın Kızı gibi kitaplarının da birçok yayın evi tarafından basılacağı duyuruldu.
Telif süresinin dolması aynı zamanda yazarın İkinci Dünya Savaşı sonrası SSCB’de iktidara gelen Stalin rejimine bir eleştiri yönelten Hayvan Çiftliği ve Modern dünyanın bir protestosu sayılabilecek 1984 gibi kült kitaplarının sinemaya, tiyatroya ya da bilgisayar oyununa uyarlamasını yapmak isteyenlerin de önünü açtı. Yazarın kitaplarını Türkiye’de telif haklarını bugüne kadar elinde bulunduran Can Yayınlarının yanı sıra artık diğer yayın evleri de basabilecek.
Geçtiğimiz yıl ünlü yazar Sabahattin Ali’nin telif süresinin dolması yazarın kitaplarının birçok yayın evi tarafından basılmasına olanak sağlamıştı. Orhan Veli Kanık ve Cesare Pavese gibi isimlerin de telif süreleri tıpkı Orwell gibi 2021 yılında sona erecek.
George Orwell kimdir?
Asıl adı Eric Arthur Blair olan yazar 1903 yılında Hindistan’da dünyaya gelmiştir. Babası Hindistan’da görevli bir İngiliz, annesi ise Fransız’dır. İngiltere’ye döndükten sonra 1922 yılında Eton College’den mezun olduktan sonra Üniversite’ye gitmek yerine Birmanya’ya giderek İmparatorluk Polis Teşkilatına katıldı. Ancak İngilizlerin Birmanyalılara yaptığı baskıları görünce istifa etti. Burada geçen günlerini daha sonra kitaplaştırdı.
İspanya iç savaşında muhabir olarak görev yaparken Cumhuriyetçi milislere katıldı ve bu savaşta ağır yaralandı. 1930’larda kendisini sosyalist olarak tanımlayan yazar 1937 yılında komünistlere karşı savaştı. Ancak hayatını tehlikeye attığını düşünerek 1938 yılında İspanya’dan ayrıldı ve İspanya’da geçirdiği yıllarını daha sonra Katalonya’ya Selam adlı kitabında aktardı.
1944’te yazdığı ve Stalin’i çok ağır eleştirdiği siyasi fabl kitabı Hayvan Çiftliği 1945’de basıldığında yazara çok büyük bir ün ve para kazandırdı.
Ölümünden 1 yıl önce 1949 yılında ise bizlere “big brother” kavramını armağan eden ve gelecekte totaliter devletler tarafından yönetilen bir distopyayı anlatan 1984 adlı romanı yayımlandı. 1950 yılında ise Verem nedeniyle İngiltere’de hayatını kaybetti.
Yazarın Eserleri:
Paris ve Londra’da Beş Parasız
Burma Günleri
Papazın Kızı
Zambak Solmasın
Wigan İskelesi Yolu
Katalonya’ya Selam
Aspidistra
Daralma
Hayvan Çiftliği
Bin Dokuz Yüz Seksen Dört
Yazar
Müjde Alganer’in yeni kitabı raflarda
Petek Sinem Dulun’un yeni kitabı çıktı
Nobel adayları arasında bir Türk şair