Unutulmuş Şairler Kitaplığı 4 / Nahit Ulvi Akgün

“Bir şey var aramızda / Senin bakışından belli / Benim yanan yüzümden…” Bu dizeler, başta aşk şiirlerinin toplandığı antolojiler olmak üzere, aşağı yukarı bütün seçkilere girmiş “Birisi” isimli şiirin giriş dizeleri. Lise defterlerinde, günlüklerde rengârenk kalemlerle yazılan; aşk mektuplarında mektubun sonuna iliştirilen bu şiirin şairi 1918 Milas’ta doğup 12 Kasım 1996’da İzmir’de ölen Nahit Ulvi Akgün.

Ömrünün büyük bir çoğunluğunu İzmir’de geçiren, “İzmirli Şairler”denince ilk akla gelen isimlerden biri olan Akgün, İzmir İkinci Erkek Lisesi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdikten sonra Ödemiş’te ve İzmir’in çeşitli liselerinde öğretmenlik yapar, Milli Eğitim’e bağlı bazı kitaplıklarda çalışır. Ayrıca Karşıyaka Genel Kütüphanesi’ni kuran ve İzmir Radyosu’nda şiir programları yapan Akgün, 1953’te Sesli Şiir Sergisi açarak alanında bir ilki de gerçekleştirir.

Nahit Ulvi Akgün ilk şiirini 1936’da, tıpkı Demokrat İzmir gazetesi gibi edebiyat dünyasına birçok şair ve yazar kazandıran Akın gazetesinde yayımlar. Daha sonra Servet-i Fünun–Uyanış, Yücel, Türk Dili, Kovan, Değirmen, Varlık, Fikirler, Kaynak ve Yeditepe dergilerinde sık sık görünen Akgün, daha çok yaşamının son zamanlarında Adam Sanat dergisinde yayımladığı kısa şiirlerle kazınır hafızalara.

Her ne kadar ilk şiir kitabı M.Sepin ile beraber çıkardığı Sebep (1945, Marmara Kitabevi) olarak bilinse de daha önceleri basılmış broşür biçiminde üç kitabı vardır Akgün’ün; Üç Gönül (1937), Leyla (1937) ve Irgat (1942). Sebep kitabından sonra tam on yıllık bir suskunluk girer araya. Bu suskunluk 1955’te en bilinen kitabı olan Birisi (Gutenberg Yayınları

Generic Antibiotics online

Nahit Ulvi Akgün’ün hayatında tam dört kitabını çıkardığı Kovan Kitabevi ve sahibi Besim Akımsar’ın özel bir yeri vardır. Mehmet H. Doğan Kovan Kitabevi’nde tanıdığı Akgün’ü şöyle anlatır Şimdi Uzaklardasın (YKY, 2009) adlı kitabında; “…Küçük insanlar, onların günlük düşünceleri, sevinçleri, dertleri, hele hele aşkları yetti ona. Ufacık bir kentte, sabah işine gidip akşam sıcak yuvasına dönen, sık sık âşık olan, küçük mutluluklarla yetinen, günü kurtarma derdinde insanların dünyası. O küçük kentten pastel resimler: Evler, mahalleler, kahvehaneler, parklar, vapurlar, otobüsler, genç kızlar, genç oğlanlar… Nahit Ulvi Akgün bu dünyanın şairi olmaktan hep mutluluk duydu, şairlik sanını sonuna kadar alçakgönüllüce ama gururla taşıdı…”

Mehmet H. Doğan’ın yukarıdaki satırlarda da değindiği gibi Akgün’ün şiirlerinde çok sık rastlanır küçük insanların izine. İlk başlarda hece ölçüsüyle yazdığı bilinen şair, zamanla Garip akımının etkisinde kalarak anlatır bu küçük insanların dünyasını. Zaten “aşk şairi” olarak anılması da bu döneme rastlar. Zamanla Necatigil’den Cemal Süreya’ya ve Edip Cansever’e kadar uzanan bir yöneliş başlar şiirinde. Aldığı felsefe eğitiminin de etkisiyle insanın varoluşu ve hayata karşı duruşunu dile getirir Akgün. Özellikle Evren Türküsü bu durumun somutlaşmış bir halidir. Tek şiirden ve beş bölümden oluşan bu kitapta insanın varoluşu ve yaşam karşısındaki çabası felsefeyle harmanlanmış bir şekilde çıkar okur karşısına. Zaten bu çaba da karşılıksız kalmaz ve kitap 1967’de Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü’ne layık görülür.

Akgün’ün şiirlerine dikkatlice bakıldığında İzmir’in, mekânları ve insanlarıyla çok büyük bir yer tuttuğu görülür. Basmane Garı, İzmir Otogarı, Gündoğdu Meydanı, Gazi Heykeli, Alsancak ve Hayvanat Bahçesi… Ve bu mekânlarda sık sık karşımıza çıkan simitçiler, midyeciler, muhacirler ve küçük esnaf… Tüm bunlar Akgün’ün şiirlerinde sanki bir resmigeçitteymiş gibi sıralanır. İzmir’e ve insanlarına şiirinde bu kadar çok yer veren başka bir şair var mıdır bilmiyorum ama İzmir’i bu kadar canlı yaşatan/yaşayan başka bir kalem yoktur sanırım.

Türkçe şiir kıyıda köşede kalmış bir sürü isimle dolu. Kimisi bile isteye unutulmuş, unutturulmuş; kimisi de tüm hatırlatma çabalarına rağmen sessiz sedasız kaybolup gitmiş. Nahit Ulvi Akgün de Mehmet H. Doğan ve Ramis Dara gibi eleştirmenlerin hatırlatmalarına karşın bu unutma hastalığına kurban verilen şairlerden yalnızca biri.

2006 yılında Ayvaz Morkoç’un Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde kaleme aldığı “Nahit Ulvi Akgün’ün Hayatı ve Şiiri Üzerine Bir İnceleme” adlı tezi bir yana; İzmirli başka bir şair Atilla Er’in 1998 yılında Buğra Yayınlarıtarafından basılan Nahit Ulvi Akgün adlı kitabı şair hakkında yapılmış en önemli çalışmalardan biri. Fakat ne yazık ki yazanı ve konusu “çok tanınmadığı” için tozlu raflarda unutulup giden bu kitap, “unutma hastalığı”mızdaki halkalardan biri yalnızca.

Keşke bir şairin adını bir caddeye ya da sokağa vermek onun unutulmaması için yeterli olabilseydi.

ARAMIZDA

Yaşardın romanların içinde.
O insanlarla omuz omuza.
Gece yarısı atlardınız trenden.
Sabah başka şehirde.

Ellerini verirdin kimine,
Elbiselerini giyerdin kiminin.
Geçerdiniz aynı sokaktan,
Bölüşürdünüz aynı ekmeği.

Yaşadın mı kimbilir?
Bir şenlik gecesi başın havada.
Anlamayacaksın gerçekten öldüğünü.
Belki öldün bir romanda.

Nahit Ulvi Akgün